Osmanlı'dan Günümüze İstanbul Belediye Başkanları
169 yılda kimler geldi, kimler geçti: Salih Paşa'dan, Ekrem İmamoğlu'na İstanbul'un belediye başkanları
Geçmişten günümüze İstanbul’a birçok isim belediye başkanlığı yaptı. Kimi 20 gün süreyle kalırken kimi uzun yıllar görevde kaldı.
Osmanlı döneminde İstanbul'un yerel yönetimi İstanbul'un fethinden Tanzimat Fermanına kadar geçen zaman içinde kadıların sorumluluğundaydı. Hızırbey Çelebi'den başlamak üzere kent yönetiminde 422 kadı görev aldı. Tanzimat döneminde yeni bir yapılandırma gündeme geldi. 1855'te şehremaneti kuruldu. İlk şehremini unvanını Pepe Salih Paşa aldı. 13 Temmuz 1855'ten 4 Kasım 1855'e kadar görev yaptı. I. Meşrutiyet'e kadar uzanan Tanzimat döneminde İstanbul yerel yönetimi 2'si ihtisap ağası, 18'i şehremini olmak üzere toplam 20 yönetici gördü.
I. Meşrutiyet'ten II. Meşrutiyet'e kadar bu makamda 10 şehremini bulundu. II. Meşrutiyet'ten Cumhuriyetin ilanı'na kadar da 23 şehremini başa geçti.
Cumhuriyet ilan edildiğinde İstanbul’da yerel yönetici olarak Haydar Bey (Yuluğ) görev yapıyordu. Valilikle İstanbul kent hizmetlerini birleştiren 1930 tarihli Belediye Kanunu ile şehremaneti son buldu ve şehremini tabiri de tarihe karıştı.
14 Ekim 1930’da yerel seçimler yapıldı. İstanbul Umumi Meclisi, Vali ve Belediye Başkanı Muhittin Üstündağ tarafından 6 Kasım 1930’da açıldı. 1 Mart 1956’da valilik ile belediye ayrıldı. Bu arada imar çalışmaları nedeniyle Belediye Meclisi tarafından 1 Haziran 1957 tarihinde Adnan Menderes’e "İstanbul Fahri Belediye Reisi" unvanı verildi. 11 Temmuz 1958 tarihinde İstanbul Belediye Meclisi'nde yapılan oylamada Kemal Aygün İstanbul belediye başkanlığına seçildi.
27 Mayıs 1960 sonrası şehrin yönetiminde bir süre istikrar sağlanamadı. 10 Haziran 1960 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile yeni seçimlere kadar belediye başkanlarının görevlerine son verilerek Belediye Kanununun 94. maddesi gereğince atama yoluyla başkanlar getirilmesi kararlaştırıldı.
İstanbul’da üç yılda 7 kez belediye başkanı değişti. 1961 Anayasasına göre 27 Temmuz 1963 tarihinde çıkartılan yasa ile belediye başkanlarının seçiminde tek dereceli çoğunluk usulü getirildi. 17 Kasım 1963’te yerel seçimler yapıldı ve İstanbul’un seçimle belirlenen ilk belediye başkanı Haşim İşcan oldu.
3030 Sayılı Yasa ile başlayan Büyükşehir Belediyesi döneminin 26 Mart 1984 tarihinde yapılan ilk seçiminde Bedrettin Dalan Büyükşehir Belediye Başkanı olarak seçildi.
İşte son 169 yılda İstanbul'un belediye başkanları ya da şehreminleri
22 Haziran 2019 - 2023 (Devam ediyor)
01 Nisan 2004 – 22 Eylül 2017
12 Kasım 1998 – 01 Nisan 2004
27 Mart 1994 – 06 Kasım 1998
28.03.1989 – 27.03.1994
26 Mart 1984 – 28 Mart 1989
24.09.1982 – 26.03.1984
30.08.1981 – 24.09.1982
12.09.1980 – 30.08.1981
14.12.1977 – 12.09.1980
14.12.1973 – 11.12.1977
08.06.1968 – 09.12.1973
12.03.1968 – 06.06.1968
10.12.1963 – 11.03.1968
28.02.1963 – 09.12.1963
31.01.1963 – 28.02.1963
08.06.1962 – 22.06.1962
27.02.1962 – 16.03.1962
24.09.1960 – 26.02.1962
14.06.1960 – 24.09.1960
27.05.1960 – 14.06.1960
25.12.1958 – 27.05.1960
14.05.1958 – 24.12.1958
29.11.1957-11.05.1958
12.07.1957 – 05.10.1957
24.10.1949 – 26.10.1957
08.12.1938 – 16.10.1949
14.10.1928 – 04.12.1938
08.06.1924 – 12.10.1928
15.04.1923 – 08.06.1924
5 Mart 1922 – 13 Nisan 1923
7 Temmuz 1921 – 4 Mart 1922
Mehmed Ali Bey
23 Şubat 1921 – 6 Temmuz 1921
Yusuf Razi Bey
5 Aralık 1920 – 23 Şubat 1921
Salih Salim Paşa
24 Nisan 1920 – 2 Aralık 1920
Hayreddin Nedim Bey
2 Mart 1920 – 17 Nisan 1920
Cemil Paşa
5 Mayıs 1919 – 28 Şubat 1920
Yusuf Ziya Bey
18 Aralık 1918 – 4 Mayıs 1919
Süleyman Kâni Bey
28 Ağustos 1918 – 15 Aralık 1918
Mehmed Sezai Bey
8 Temmuz 1917 – 27 Ağustos 1918)
Osman Bedri Bey
13 Mayıs 1916 – 7 Temmuz 1917
İsmail Canbulat Bey
17 Şubat 1916 – 12 Mayıs 1916)
Mehmed İsmet Bey
21 Kasım 1914 – 16 Şubat 1916
Cemil Paşa
21 Ağustos 1912 – 21 Kasım 1914
Ahmed Tevfik Bey
10 Eylül 1911 – 21 Ağustos 1912
Hüseyin Kâzım Bey
8 Ağustos 1911 – 10 Eylül 1911)
Âli Subhi Bey
2 Haziran 1910 – 8 Ağustos 1911
Ahmed Tevfik Bey
21 Ocak 1910 – 2 Haziran 1910
Halil Edhem Bey
2 Ağustos 1909 – 19 Ocak 1910
Ebubekir Hâzım Bey
19 Mart 1909 – 26 Temmuz 1909
Mustafa Ziver Bey
10 Ağustos 1908 – 19 Mart 1909
Şerif Mehmed Rauf Paşa
1 Ağustos 1908 – 9 Ağustos 1908
Mustafa Reşid Mümtaz Paşa
24 Mart 1906 – 31 Temmuz 1908
İsmail Rıdvan Paşa
4 Ekim 1890 – 23 Mart 1906
Ahmed Mazhar Paşa
15 Nisan 1880 – 4 Ekim 1890
Yusuf Rıza Paşa
5 Kasım 1879 – 13 Nisan 1880
Mehmed Arif Paşa
4 Mayıs 1879 – 14 Eylül 1879
Yusuf Rıza Paşa
5 Kasım 1878 – 3 Mayıs 1879
Reşid Paşa
19 Nisan 1878 – 18 Mayıs 1878
Ahmed Rasim Paşa
4 Şubat 1878 – 18 Nisan 1878
Abdullah Galib Paşa
5 Şubat 1877 – 6 Aralık 1877
Kadri Paşa
11 Şubat 1876 – 4 Şubat 1877
Refik Ali Rıza Bey
20 Ocak 1876 – 10 Şubat 1876
Mehmed Hâlet Paşa
20 Eylül 1875 – 18 Ocak 1876
Kadri Paşa
6 Ağustos 1874 – 19 Eylül 1875
Mehmed Kabuli Paşa
3 Haziran 1874 – 30 Temmuz 1874
Ahmed Şevket Bey
14 Mart 1874 – 2 Haziran 1874
İsmail Paşa
17 Şubat 1874 – 13 Mart 1874
Feyzi Bey
30 Ekim 1873 – 17 Şubat 1874
İsmail Paşa
11 Temmuz 1873 – 30 Ekim 1873
Ali Bey
29 Ağustos 1872 – 9 Temmuz 1873
Besim Bey
19 Mayıs 1872 – 29 Temmuz 1872
Ali Rıza Bey
21 Eylül 1871 – 18 Mayıs 1872
Haydar Efendi
15 Eylül 1870 – 15 Eylül 1871
Server Paşa
19 Mart 1868 – 18 Temmuz 1870
Hüseyin Hasib Bey
27 Eylül 1861 – 16 Mart 1868
Hacı Ahmed Efendi
30 Temmuz 1861 – 27 Eylül 1861
Ahmed Şükri Bey
Eylül 1859 – Temmuz 1861
Hüseyin Hasib Bey
1 Temmuz 1858 – 28 Eylül 1859
Osman Bey (Osman Reşid Paşa)
7Mart 1856 – 30 Haziran 1858
Hacı Hüsam Efendi
15 Kasım 1855 – 6 Mart 1856
Salih Paşa
25 Temmuz 1855 – 14 Kasım 1855
Yorumlar
Yorum Gönder